Ngày nay, với sự phát phát triển mạnh về công nghệ và cạnh tranh trong xã hội đã khiến cho đôi mắt phải làm việc nhiều hơn. Cường độ làm việc và học tập cao làm cho mắt luôn trong tình trạng căng, dễ khô và tổn thương hơn so với trước đây. Nhiều người để cải thiện sức khỏe thị lực đã sử dụng các dạng thuốc bổ mắt. Tuy nhiên, việc uống hay sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng sẽ có 2 mặt. Do đó, bạn cần tìm hiểu kỹ về cách uống thuốc bổ mắt đúng cách như thế nào để hạn chế các biến chứng và nguy hiểm có thể say ra.
Thuốc bổ mắt là gì?
Khi nhắc đến “thuốc bổ mắt”, nhiều người thường hình dung ngay đến những viên thuốc có tác dụng chữa bệnh. Nhưng thực tế, cần làm rõ rằng, đa số các sản phẩm được gọi là thuốc bổ mắt trên thị trường hiện nay thuộc nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe hoặc thực phẩm chức năng. Chúng không phải là thuốc chữa bệnh và không thể thay thế cho các phương pháp điều trị y tế đối với các bệnh lý về mắt.
Về cơ bản, thuốc bổ mắt là những chế phẩm được bào chế dưới nhiều dạng (viên nang, viên nén, siro…) chứa các vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật có lợi đã được chứng minh là cần thiết cho sức khỏe của đôi mắt. Mục đích chính của chúng là bổ sung dưỡng chất còn thiếu hụt trong chế độ ăn uống hàng ngày, hỗ trợ các chức năng thị giác, bảo vệ mắt khỏi những tổn thương do các tác nhân bên ngoài và quá trình lão hóa, từ đó giúp duy trì và cải thiện sức khỏe tổng thể của đôi mắt.
Thành phần chính trong thuốc bổ mắt là gì?
Trong ngành dược, chúng ta thường tập trung vào những thành phần chủ chốt đã được khoa học chứng minh là có lợi cho mắt. Khi lựa chọn sản phẩm bổ mắt, bạn nên tìm kiếm những dưỡng chất sau:
- Omega-3 (DHA & EPA): Các axit béo thiết yếu này là thành phần cấu trúc quan trọng của võng mạc, đặc biệt là DHA. Việc bổ sung Omega-3 giúp giảm tình trạng khô mắt, hỗ trợ duy trì độ ẩm tự nhiên của mắt và có thể góp phần làm chậm tiến triển của một số bệnh về võng mạc. Chúng cũng có đặc tính chống viêm, rất hữu ích cho những người bị viêm bờ mi hoặc viêm kết mạc.
- Lutein và Zeaxanthin: Đây là hai loại carotenoid được mệnh danh là “kính râm tự nhiên” của mắt. Chúng tập trung với mật độ cao ở điểm vàng của võng mạc – khu vực chịu trách nhiệm về thị lực trung tâm và khả năng nhìn màu sắc chi tiết. Lutein và Zeaxanthin hoạt động như bộ lọc ánh sáng xanh có hại từ thiết bị điện tử và ánh nắng mặt trời, đồng thời là chất chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương do các gốc tự do, giúp làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể do tuổi tác.
- Vitamin A (Beta-carotene): Có lẽ đây là vitamin quen thuộc nhất khi nói đến mắt. Vitamin A cực kỳ quan trọng cho thị lực trong điều kiện ánh sáng yếu (giúp tránh quáng gà). Nó cũng duy trì sự toàn vẹn của niêm mạc mắt, giúp mắt không bị khô và dễ tổn thương. Beta-carotene là tiền chất của Vitamin A, sẽ được cơ thể chuyển hóa khi cần thiết.
- Vitamin C: Là một chất chống oxy hóa mạnh, Vitamin C không chỉ bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương mà còn hỗ trợ sản xuất collagen, thành phần quan trọng của giác mạc và củng mạc. Nó cũng giúp tăng cường sức bền thành mạch máu trong mắt, đảm bảo cung cấp dưỡng chất đầy đủ cho mắt.
- Vitamin E: Một chất chống oxy hóa tan trong dầu khác, Vitamin E hoạt động song song với Vitamin C để bảo vệ tế bào mắt khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Nó có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào mắt.
- Kẽm: Khoáng chất này đóng vai trò thiết yếu trong việc vận chuyển Vitamin A từ gan đến võng mạc để sản xuất melanin – một sắc tố bảo vệ mắt. Kẽm cũng là một thành phần của nhiều enzyme quan trọng trong mắt, hỗ trợ thị lực và chức năng tổng thể của mắt.
- Selen: Thường hoạt động cùng với Vitamin E như một chất chống oxy hóa, Selen giúp bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương.
- Anthocyanins (từ Việt quất, Nho đen): Các chất chống oxy hóa mạnh mẽ này được cho là có khả năng cải thiện tuần hoàn máu đến mắt, giảm mỏi mắt và hỗ trợ thị lực ban đêm.
Sự kết hợp đa dạng các thành phần này trong một sản phẩm bổ mắt sẽ mang lại hiệu quả hiệp đồng, tối ưu hóa khả năng bảo vệ và nuôi dưỡng đôi mắt.
▷ Tham khảo thêm: Thuốc Bổ Mắt Giảm Cận Thị Được Hay Không?
Uống thuốc bổ mắt đúng cách như nào?
Để uống thuốc bổ mắt đúng cách cần lưu ý:
Thời điểm uống
Sau bữa ăn chính (sáng hoặc trưa) là thời điểm lý tưởng nhất cho hầu hết các loại thuốc bổ mắt. Lý do là nhiều thành phần quan trọng như Vitamin A, E, Lutein, Zeaxanthin, Omega-3 là các vitamin và dưỡng chất tan trong dầu. Chúng cần môi trường có chất béo để được hấp thu tối ưu vào cơ thể. Bữa ăn thường cung cấp một lượng chất béo nhất định, giúp cơ thể hấp thu tốt hơn.
Tránh uống vào buổi tối muộn hoặc trước khi đi ngủ, đặc biệt là nếu bạn có dạ dày nhạy cảm, có thể gây khó chịu.
Liều lượng uống
Luôn tuân thủ TUYỆT ĐỐI liều lượng ghi trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ/dược sĩ. Đây là nguyên tắc vàng. Việc tự ý tăng liều với hy vọng đạt hiệu quả nhanh hơn là một sai lầm nghiêm trọng. Việc lạm dụng vitamin và khoáng chất có thể gây ngộ độc, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) có thể tích lũy trong cơ thể và gây hại.
Cách uống thuốc bổ mắt đúng
Uống với một ly nước lọc đầy đủ: Nước là dung môi tốt nhất, giúp thuốc dễ dàng hòa tan và được vận chuyển đến các cơ quan trong cơ thể.
Tránh uống cùng các loại đồ uống khác: Sữa, nước trái cây, trà, cà phê, rượu… có thể chứa các chất làm giảm khả năng hấp thu của một số thành phần trong thuốc bổ mắt hoặc gây tương tác không mong muốn. Ví dụ, canxi trong sữa có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của kẽm.
Uống thuốc bổ mắt trong bao lâu?
Thông thường, một liệu trình bổ sung thuốc bổ mắt kéo dài khoảng 2-3 tháng. Sau đó, bạn có thể nghỉ một thời gian (ví dụ 1-2 tháng) rồi lặp lại liệu trình, hoặc duy trì với liều lượng thấp hơn tùy theo tình trạng và khuyến nghị của chuyên gia.
Việc sử dụng liên tục trong thời gian dài (trên 6 tháng) mà không có sự giám sát của bác sĩ/dược sĩ là không nên, đặc biệt là đối với các sản phẩm có hàm lượng vitamin/khoáng chất cao. Hãy luôn tái khám hoặc tư vấn để điều chỉnh liều lượng và thời gian sử dụng phù hợp.
▷ Xem thêm: Uống thuốc bổ mắt nhiều có tốt không? Khi nào nên uống?
Lưu ý khi uống thuốc bổ mắt
Để thuốc bổ mắt phát huy hiệu quả tối ưu và đảm bảo an toàn, bạn cần ghi nhớ những lưu ý quan trọng sau:
- Uống thuốc bổ mắt quá liều không những không tốt mà còn có thể gây hại. Các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) nếu dư thừa có thể tích lũy trong cơ thể và gây ngộ độc.
- Hãy nhớ rằng, thuốc bổ mắt là thực phẩm hỗ trợ, giúp bổ sung dưỡng chất và duy trì sức khỏe mắt. Chúng không phải là thuốc chữa bệnh và không thể thay thế phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa mắt đối với các bệnh lý như glôcôm, đục thủy tinh thể hay thoái hóa điểm vàng.
- Một số thành phần trong thuốc bổ mắt có thể tương tác với các loại thuốc bạn đang dùng, làm giảm hiệu quả hoặc gây tác dụng phụ.
- Tuy hiếm gặp, nhưng một số người có thể bị khó chịu dạ dày, buồn nôn khi mới dùng. Nếu có bất kỳ phản ứng dị ứng nghiêm trọng (phát ban, sưng phù, khó thở), hãy ngừng thuốc và đến cơ sở y tế gần nhất.
- Bảo quản thuốc đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng. Hãy để thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao.
- Nếu bạn gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng, tình trạng mắt không cải thiện hoặc xấu đi, hoặc xuất hiện các triệu chứng mới, hãy ngừng sử dụng thuốc bổ mắt ngay lập tức và tìm đến sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa mắt.
Chăm sóc đôi mắt là một hành trình dài và đòi hỏi sự kiên trì, hiểu biết. Thuốc bổ mắt là một công cụ hỗ trợ đắc lực trong hành trình ấy, giúp cung cấp những dưỡng chất cần thiết mà chế độ ăn uống hàng ngày có thể chưa đủ. Tuy nhiên, chúng ta cần nhớ rằng, thuốc bổ mắt không phải là giải pháp “thần kỳ” hay “thay thế” cho lối sống lành mạnh hay các phương pháp điều trị y tế chuyên sâu.
